Σχεδιασμένα αρχικά σαν κεντρικά δίκτυα τηλεφωνικών επικοινωνιών, που συμπλήρωναν τα επίγεια υπεραστικά δίκτυα, τα δορυφορικά δίκτυα κατέκτησαν γρήγορα κάποιες συγκεκριμένες αγορές. ‘Ένα σύστημα δορυφορικών επικοινωνιών έχει τρεις ιδιότητες οι οποίες δεν υπάρχουν, ή υπάρχουν σε μικρότερο βαθμό, στα επίγεια δίκτυα. Αυτές είναι:
- Δυνατότητα εκπομπών προς το ευρύ κοινό.
- Μεγάλο εύρος ζώνης.
- Γρήγορη εγκατάσταση και ευκολία αναδιάταξης.
Οι δορυφορικές επικοινωνίες είναι πλέον μέρος του περιβάλλοντος μας. Οι υπηρεσίες που παρέχουν είναι: τηλεπικοινωνιακά κυκλώματα μιας τοποθεσίας με μια άλλη (point-to-point), τηλεοπτική κάλυψη ευρείας περιοχής - DBS (Direct Broadcasting Satellite- Απευθείας Δορυφορική Εκπομπή), συστήματα ναυσιπλοΐας (GPS) (Global Positioning Systems - Συστήματα Παγκοσμίου Εντοπισμού), Teletext (Τηλεκείμενο), Facsimile (FAX), Electronic mail (Email (Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο)), Teleconferencing (Τηλεδιασκέψεις) και επικοινωνίες σε πλοία και αεροσκάφη, κ.λπ. Οι σύγχρονες τεχνολογικές απαιτήσεις διαρκώς εμπλουτίζουν τις δορυφορικές υπηρεσίες.
Κάθε μέρα λαμβάνουμε και εκπέμπουμε πληροφορίες μέσω δορυφόρου, συχνά χωρίς να το γνωρίζουμε. Η διαθεσιμότητα της δορυφορικής υπηρεσίας φτάνει το 99,5%. Κύριος ανταγωνιστής της είναι τα επίγεια δίκτυα οπτικών ινών. Οι πιο βιομηχανοποιημένες και εύπορες χώρες δικτυώνονται μέσω οπτικών ινών. Τα δίκτυα αυτά προσφέρουν τόσο μεγάλο εύρος ζώνης, όσο και μεγάλη χωρητικότητα. Έτσι, οι δορυφόροι που ενσωματώνονται σε τέτοια δίκτυα, προσφέρουν εφεδρική κάλυψη και εναλλακτικές διαδρομές ασφαλείας εντός του επίγειου δικτύου. Όμως, ο ανταγωνισμός αναγκάζει τους παροχής δορυφορικών υπηρεσιών να προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες, που χρησιμοποιούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των δορυφορικών επικοινωνιών: εκπομπές προς το ευρύ κοινό, συλλογή δεδομένων, πρόσβαση σε κινούμενα οχήματα, ανίχνευση πυρκαγιών, ραδιοεντοπισμός, και άλλα.
Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα παρουσιάζονται όλο και περισσότερες μορφές εκμετάλλευσης των δορυφόρων για υπηρεσίες προσιτές στο ευρύ κοινό όπως παρατήρηση οποιουδήποτε σημείου του κόσμου με μεγάλη ευκρίνεια από το Ιντερνέτ, GPS φορητά και ενσωματωμένα σε αυτοκίνητα, κινητά τηλέφωνα που λαμβάνουν απευθείας δορυφορικά σήματα, δορυφορικοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί δέκτες, έως και σύστημα με ειδικά τσιπ - πομπούς που μπορεί να επιτρέπει σε ένα υπουργείο συγκοινωνιών να παρακολουθεί όλα τα αυτοκίνητα της χώρας και σε συνδυασμό με έξυπνα κατασκοπευτικά προγράμματα να εντοπίζει αυτόματα όσους υπερβαίνουν τα όρια ταχύτητας ή κάνουν άλλες παραβάσεις. (Έρχεται δορυφορικά προειδοποίηση στο αυτοκίνητο προς τον οδηγό να μειώσει τη ταχύτητα του, και αν δεν το κάνει έρχεται μια κλήση σπίτι του) και άλλα. Είναι σίγουρο ότι οι δορυφόροι και οι υπηρεσίες που παρέχουν θα συνεχίσουν να εξελίσσονται και να παίζουν σημαντικό ρόλο ως μέσο επικοινωνίας και μεταφοράς δεδομένων.
Οι σε λειτουργία δορυφόροι γενικά, ανήκουν σε ένα από τα τρία δορυφορικά συστήματα: α) εγχώρια ή εθνικά, β) περιφερειακά και γ) παγκόσμια (Global). Οι δορυφόροι που ανήκουν στο πρώτο δορυφορικό σύστημα συνήθως παρέχουν υπηρεσίες που αφορούν τη χώρα ιδιοκτήτη μόνο, όπως π.χ. το καναδέζικο σύστημα Telesat. Δορυφόροι που ανήκουν στο δεύτερο σύστημα περιλαμβάνουν δύο ή περισσότερες χώρες κατόπιν κοινής συμφωνίας, π.χ. το Symphonie System μεταξύ της Γαλλίας και Γερμανίας. Δορυφό- ροι του τρίτου συστήματος είναι παγκοσμίου ή διεθνούς χαρακτήρα όπως το Intelsat System.
Οι υπηρεσίες που παρέχουν οι δορυφόροι διακανονίζονται διεθνώς από την ITU (International Telecommunication Union - Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών) που εδρεύει στη Γενεύη. Συνεδριάσεις, κατά κανονικά χρονικά διαστήματα, των WARC (World Administrative Radio Conferences) και RARC (Regional Administrative Radio Conferences), κάνουν επίσημες ανακοινώσεις και εκδίδουν συστάσεις που αφορούν: την ισχύ εκπομπής, τις συχνότητες, και τις θέσεις τροχιάς των δορυφόρων.