Ο μόνος περιορισμός που υπάρχει αν επιλέξουμε κίνηση μιας δορυφορικής κεραίας με μοτέρ τύπου DiSEqC 1.2 είναι το μέγεθος του κατόπτρου, το οποίο δεν μπορεί να ξεπερνά τα 140 cm διάμετρο για κάτοπτρα αλουμινίου, ή τα 120 cm για σιδερένια κάτοπτρα. Έως εκεί μπορεί να αντεπεξέλθει n δύναμη ενός μοτέρ κίνησης DiSEqC 1.2 λόγω βάρους του κατόπτρου. Εννοείται πως ο δορυφορικός δέκτης που θα χρησιμοποιήσουμε στην εγκατάσταση θα υποστηρίζει το πρωτόκολλο DiSEqC 1.2.
Για τη εγκατάσταση μιας δορυφορικής κεραίας κινούμενης με μοτέρ DiSEqC 1.2 χρειαζόμαστε:
- Κάτοπτρο διάστασης που εξαρτάται από την πυκνότητα ισχύος του σήματος του ασθενέστερου δορυφόρου που θέλουμε να πετύχουμε λήψη στην περιοχή που θα εγκαταστήσουμε την κεραία αλλά και διαστάσεων που μπορεί να κινήσει ένα μοτέρ DiSEqC 1.2.
- Βάση στήριξης (ιστός) και κλισιόμετρο (ή ένα αλφάδι).
- Μοτέρ DiSEqC 1.2.
- LNB (ενισχυτής χαμηλού θορύβου, κυματοδηγός, πολωτής).
- Αγωγός Μεταφοράς Σήματος 75Ω (ομοαξονικό καλώδιο).
- Πεδιόμετρο (ή κάποιο άλλο όργανο μέτρησης δορυφορικού σήματος).
Όπως και σε κάθε εγκατάσταση κινούμενης κεραίας ο ιστός του πιάτου πρέπει να είναι απολύτως κάθετος (90 μοίρες). Αυτό έχει μεγάλη σημασία, για να «στοχεύσουμε» όλο το ορατό -από την τοποθεσία μας- γεωστατικό τόξο. Έτσι αν ο ιστός έχει κάποια κλίση, τοποθετούμε κάποια προσθήκη κάτω από την βάση του, ώστε να την διορθώσουμε. Για την μέτρηση και διόρθωση της κλίσης χρησιμοποιούμε ένα κλισιόμετρο. Επίσης προσπαθούμε να τοποθετήσουμε τον ιστό σε σημείο τέτοιο που να έχει τα λιγότερα εμπόδια (κτίσματα ή άλλες κατασκευές) για να μην έχουμε πρόβλημα λήψης, στο τόξο που θα διαγράφει το πιάτο. Αν n βάση ήταν προεγκατεστημένη (στην περίπτωση που ήδη υπήρχε σταθερό σύστημα λήψης), πρέπει να γίνει ο έλεγχος ώστε n βάση να είναι απόλυτα κάθετη και σε αντίθετη περίπτωση πρέπει να διορθωθεί.
Αφού έχουμε στερεώσει κάθετα τον ιστό προχωράμε αρχικά στους απαραίτητους υπολογισμούς.
- Βρίσκουμε το γεωγραφικό μήκος (Longitude) και πλάτος (Latitude) της περιοχής που θα κάνουμε την εγκατάσταση (είτε με χρήση GPS είτε από το internet ή από πίνακες) δηλαδή τις συντεταγμένες θέσης της περιοχής μας.
- Τοποθετούμε την ένδειξη Elevation στο μοτέρ στις ίδιες μοίρες με το Latitude της περιοχής μας και το σφίγγουμε καλά σε αυτήν την θέση.
- Βιδώνουμε το κάτοπτρο στο μοτέρ και ρυθμίζουμε το Elevation του για τον δορυφόρο που «κεντράρουμε» (στον κοντινότερο δορυφόρου του πραγματικού μας νότου με ικανή λήψη) από τον τύπο Elevation = P - (60 - Latitude). Όπου P είναι το Elevation (ανύψωση) που θα είχε το κάτοπτρο σε μια σταθερή βάση για τον δορυφόρο που έχουμε επιλέξει και 60 ένας σταθερός αριθμός. Αυτό που πρέπει να αναφέρουμε είναι ότι η τιμή της γωνίας διόρθωσης (Declination) βρίσκεται μέσα στη γωνία ανύψωσης (Elevation) του μοτέρ.
- Χειροκίνητα φέρνουμε το μοτέρ στην θέση μηδέν «0» και το στρέφουμε μέχρι να πιάσουμε τον δορυφόρο στον οποίο κεντράρουμε. Όταν βρούμε την καλύτερη θέση με τις μέγιστες αποδώσεις βιδώνουμε το πιάτο και γυρνάμε όλο το μοτέρ από τις βίδες που πιάνουν στον ιστό τόσες μοίρες όσες απέχει ο δορυφόρος που πιάσαμε από τον πραγματικό Νότο της περιοχής που βρισκόμαστε.
- Βιδώνουμε το μοτέρ στον ιστό σε αυτή την θέση. Έχουμε τοποθετήσει την μέγιστη ανύψωση του κατόπτρου στον πραγματικό μας Nότο.
- Θα ελέγξουμε την λήψη σε τρεις δορυφόρους: έναν στην Ανατολή, έναν στο κέντρο του τόξου και έναν στη Δύση. Σε κάθε θέση εκτρέπουμε με το χέρι μας προσεκτικά ως προς τον κάθετο άξονα το κάτοπτρο, έτσι ώστε να αντιληφθούμε πού είναι η μέγιστη λήψη. Αν η μέγιστη λήψη συμπίπτει με τη θέση του κατόπτρου και στις 3 θέσεις, τότε δεν επιβάλλεται καμία ρύθμιση.
- Σε κάθε άλλη περίπτωση χρειάζεται μικρομετρική ρύθμιση: Αν στις δύο ακραίες θέσεις η μέγιστη λήψη είναι λίγο πιο πάνω από τη θέση του κατόπτρου, τότε πρέπει να μειώσουμε λίγο τη γωνία διόρθωσης του μοτέρ. Αυτό σημαίνει ότι στο κέντρο του τόξου θα μεγαλώσουμε πολύ λίγο τη γωνία στο μοτέρ και θα μειώσουμε αντίστοιχα τη γωνία του κατόπτρου ώστε να έχουμε τη βέλτιστη λήψη. Στη συνέχεια θα ελέγξουμε πάλι τις 2 ακραίες θέσεις και θα επαναλάβουμε αν χρειαστεί, την ίδια διαδικασία. Στην περίπτωση που n μέγιστη λήψη είναι κάτω από τη θέση του κατόπτρου μας στις 2 αυτές θέσεις, τότε επαναφέρουμε το κάτοπτρο στο κέντρο του τόξου και αυξάνουμε λίγο τη γωνία διόρθωσης. Αυτό γίνεται αυξάνοντας πολύ λίγο τη γωνία του μοτέρ και μειώνοντας αντίστοιχα τη γωνία ανύψωσης του κατόπτρου ώστε να έχουμε πάλι τη βέλτιστη λήψη. Στη συνέχεια ελέγχουμε και πάλι τις 2 ακραίες θέσεις και επαναλαμβάνουμε την διαδικασία αν χρειάζεται.
Παράδειγμα εγκατάστασης μοτέρ DiSEqC 1.2 στη περιοχή της Αθήνας.
Βρισκόμαστε στην Αθήνα όπου το Longitude είναι 23,7 μοίρες ανατολικά. Αυτό είναι και το σημείο μηδέν «0» δηλαδή ο υψηλότερος δορυφόρος του τόξου. Ο κοντινότερος δορυφόρος με ικανή λήψη κοντά στον πραγματικό μας νότο (23,7E) είναι ο Astra 19.2E. Με βάση αυτόν το δορυφόρο θα κάνουμε και τις ρυθμίσεις:
- Τοποθετούμε το Elevation του μοτέρ στις ίδιες μοίρες που αντιστοιχούν στο Latitude της περιοχής μας που στην περίπτωση της Αθήνας είναι 37,98 μοίρες και το σφίγγουμε καλά σε αυτήν την θέση.
- Υπολογίζουμε το Elevation που πρέπει να έχει το πιάτο για τον ASTRA 19,2Ε, που είναι:
Elevation (ανύψωση του κινητού πιάτου) = P - (60 - Latitude) = 45,73-(60-37,98)= 23,71
Όπου P είναι η ανύψωση που θα είχε το κάτοπτρο σε μια σταθερή βάση για τον τον ASTRA 19,2o E στην Αθήνα και είναι 45,73, 60 ένας σταθερός αριθμός και 37,98 το γεωγραφικό πλάτος (Latitude) της Αθήνας. Ρυθμίζουμε έτσι το Elevation του κατόπτρου στο 23,71 που υπολογίσαμε. - Χειροκίνητα φέρνουμε το μοτέρ στην θέση μηδέν «0» και το περιστρέφουμε όλο ώσπου να πιάσουμε τον Astra 19,2o E. Όταν βρούμε την καλύτερη θέση με τις μέγιστες αποδώσεις βιδώνουμε το πιάτο και γυρνάμε όλο το μοτέρ από τις βίδες που πιάνουν στον ιστό κατά 3.9 μοίρες ανατολικά (αριστερά δηλαδή) έτσι ώστε να το στρέψουμε στον πραγματικό μας νότο στις 23.7 μοίρες ανατολικά.
- Βιδώνουμε το μοτέρ στον ιστό σε αυτή την θέση. Έχουμε με αυτό τον τρόπο τοποθετήσει την μέγιστη ανύψωση του κατόπτρου στον πραγματικό μας νότο.
- Ελέγχουμε την λήψη σε τρεις δορυφόρους: έναν στην ανατολή, έναν στο κέντρο του τόξου και έναν στη δύση. (π.χ. ανατολικά τον Turkast 42o E στο κέντρο τον Astra 19.2o E και δυτικά τον Hispasat 30o W) Σε κάθε θέση εκτρέπουμε με το χέρι μας ελαφρά ως προς τον κάθετο άξονα το κάτοπτρο, έτσι ώστε να αντιληφθούμε αν υπάρχει αλλαγή στην ένδειξη του σήματος και πού είναι η μέγιστη λήψη. Αν η μέγιστη λήψη συμπίπτει με τη θέση του κατόπτρου και στις 3 θέσεις, τότε δεν επιβάλλεται καμία ρύθμιση. Σε κάθε άλλη περίπτωση, προχωράμε σε μικρορυθμίσεις.
Σχετικά με τα led που υπάρχουν στα μοτέρ DiSEqC 1.2.
Απεικονίζουν την κατάσταση λειτουργίας που βρίσκεται την εκάστοτε στιγμή το μοτέρ με 3 χρώματα. Πράσινο, κόκκινο και πορτοκαλί. Όταν το μοτέρ είναι συνδεμένο με τον δέκτη και αυτός είναι ανοιχτός, ανάβει χρώμα πράσινο που σημαίνει ότι τροφοδοτείτε με τάση από τον δέκτη και όλες οι συνδέσεις είναι εντάξει. Την στιγμή που ο δέκτης στέλνει μια εντολή DiSEqC για να κινηθεί το μοτέρ, αναβοσβήνει το led σε χρώμα πορτοκαλί. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να ελέγξουμε αν έχουμε κάποιο πρόβλημα και δεν γυρίζει το μοτέρ, αν ο δέκτης στέλνει την εντολή προς αυτό η όχι. Αναβοσβήνει πάλι σε χρώμα πορτοκαλί επίσης όταν το γυρίζουμε χειροκίνητα. Και τέλος το χρώμα κόκκινο ανάβει όταν το μοτέρ τερματίσει στο δυτικό ή στο ανατολικό όριο που έχουμε ορίσει.
Συνεργασία του μοτέρ DiSEqC 1.2 με τον δορυφορικό δέκτη.
Όλοι οι σύγχρονοι δορυφορικοί δέκτες υποστηρίζουν το πρωτόκολλο DiSEqC 1.2. Σε περίπτωση που κάποιος δέκτης δεν το υποστηρίζει (είναι παλαιότερης τεχνολογίας) μπορούμε να κάνουμε χρήση μιας από τις επόμενες εναλλακτικές λύσεις:
- Αρχικά ελέγχουμε αν υπάρχει νεότερη εκδοχή (version) στο επίσημο filmware για τον δέκτη από αυτό που έχει ήδη εγκατεστημένο που να του προσθέτει αυτή την δυνατότητα. Αν όχι αναζητούμε κάποιο ανεπίσημο filmware (στο διαδίκτυο κυκλοφορούν πολλά ανεπίσημα για τους περισσότερους δέκτες που τους προσθέτουν πολλές επιπλέον δυνατότητες).
- Αν η δυνατότητα DiSEqC 1.2 δεν μπορεί να προστεθεί στον δέκτη με filmware, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια εξωτερική συσκευή γεννήτρια DiSEqC 1.2.
- Αν το πρωτόκολλο που μπορεί να υποστηρίξει ο δέκτης είναι έως και DiSEqC 1.0 μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα μοτέρ που υποστηρίζει το DiSEqC 1.0. Σε αυτή την περίπτωση το μοτέρ θα κινείται μόνο σε 4 σημεία αφού το DiSEqC 1 σχεδιάστηκε για έλεγχο 4 θέσεων. Σε αυτή την περίπτωση ρυθμίζουμε τον δέκτη κάθε φορά σε μια από τις 4 θέσεις του DiSEqC 1.0 και μετακινούμε το μοτέρ από πλήκτρα δεξιά - αριστερά που έχει πάνω του ώστε να πετύχουμε λήψη του δορυφόρου που θέλουμε να απομνημονεύσουμε στην εκάστοτε θέση του DiSEqC 1. Σε αυτό το σημείο πιέζουμε μαζί τα 2 πλήκτρα (δεξιά - αριστερά) για πάνω από 5 sec ώστε να απομνημονευτεί αυτή η θέση από το μοτέρ. Στην συνέχεια επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία για τις υπόλοιπες θέσεις του DiSEqC 1.0. Αν ο δέκτης διαθέτει επιπλέον έξοδο 0/12 volt μπορούμε με μια γεννήτρια DiSEqC 1.1 να διπλασιάσουμε το σετ εντολών και έτσι το μοτέρ να κινείται σε 8 σημεία. Σε αυτή την περίπτωση κάνουμε μια παρόμοια διαδικασία απομνημόνευσης των θέσεων από το μοτέρ ενώ στο μενού του δέκτη θα πρέπει να ρυθμίσουμε 4 επιλογές για DiSEqC 1.0 με τάση 0 volt και άλλες 4 επιλογές με τάση 12 volt.
Συμπέρασμα
Η σάρωση του τόξου είναι ταχύτατη. Απαιτούνται περίπου 5-6 δευτερόλεπτα για μία μετατόπιση του κατόπτρου σε τόξο γωνίας 45 μοιρών. Υπάρχουν 2 μοτέρ στην αγορά που εξυπηρετούν αυτόν τον τρόπο κίνησης: ένα για κάτοπτρα μέχρι 100 cm διάμετρο και ένα για κάτοπτρα μέχρι 140 cm σε δύο τύπους ένα με τον βραχίονα προς τα κάτω και ένα με τον βραχίονα προς τα επάνω. Διατηρούν πολύ καλή λειτουργία ακόμα και σε περιοχές με πολύ αέρα, πολλή υγρασία, όπως επίσης και σε παραθαλάσσιες περιοχές όπου το αλάτι προκαλεί αρκετά προβλήματα σε διάφορες μηχανολογικές κατασκευές. Τα κανάλια και το σήμα που μπορεί κάποιος να λάβει περιορίζονται φυσικά στην διάμετρο ενός πιάτου αλουμινίου έως 140 cm (ή 120 cm αν πρόκειται για σιδερένιο που είναι βαρύτερο). Σε ένα δορυφορικό δέκτη μπορούμε να φορτώσουμε settings για μοτέρ DiSEqC 1.2 αλλά ο συντονισμός του τις περισσότερες φορές γίνεται χειροκίνητα.