Το VDSL (Very high bit-rate Digital Subscriber Line – πολύ υψηλού ρυθμού ψηφιακή γραμμή συνδρομητή) είναι η επόμενη γενιά ασύμμετρου DSL που προσφέρει γρηγορότερους ρυθμούς μετάδοσης δεδομένων από το ADSL/ADSL2+. Η ταχύτητα του VDSL μπορεί να φτάσει θεωρητικά τα 52 Mbps download και 12 Mbps upload.
Μια σύνδεση VDSL κάνοντας χρήση του απλού τηλεφωνικού καλωδίου (μια και οι απαιτήσεις εύρους για μια τηλεφωνική επικοινωνία είναι μόνο ένα μικρό κλάσμα του συνολικού εύρους που μπορεί προσφέρει ένα καλώδιο χαλκού) παρέχει στον τελικό χρήστη, εκτός από πολύ γρήγορη πρόσβαση στο Διαδίκτυο και την διασύνδεση απομακρυσμένων εταιρικών δικτύων, τηλεόραση υψηλής ευκρίνειας και Video-on-Demand, συγχρόνως με την κλασσική χρήση τηλέφωνου ή fax. Η τιμή διάθεσής του VDSL (όπως και όλες οι τεχνολογίες) θα μειώνεται όσο πιο πολύ διαδίδεται και αυξάνει και η ζήτησή του.
Υπάρχουν δύο διαφορετικές (μη συμβατές μεταξύ τους) τεχνολογίες για την υλοποίηση του VDSL: Η τεχνολογία QAM (Quadrature Amplitude Modulation Τετραγωνισμένη Διαμόρφωση Εύρους) και ή τεχνολογία DMT (Discrete Multi-Tone Ασυνεχής Πολυτονική Διαφοροποίηση) με την τελευταία (DMT) να χρησιμοποιείται από τους περισσότερους κατασκευαστές VDSL. Το VDSL, τεχνολογίας DMT (που χρησιμοποιεί και ο ΟΤΕ), είναι μια γρήγορη αλλά και πολύπλοκη τεχνολογία μεταφοράς δεδομένων που δημιουργεί 247 εικονικά κανάλια στο διαθέσιμο εύρος ζώνης της τηλεφωνικής γραμμής. Κάθε κανάλι ελέγχεται χωριστά όσο αναφορά την ροή των δεδομένων και ανά πάσα στιγμή μπορεί να ενεργοποιηθεί κάποιο άλλο εναλλακτικό κανάλι που προσφέρει καλύτερη ροή δεδομένων.
Ταχύτητα και απόσταση
Όπως συμβαίνει και στις άλλες ευζωνικές τεχνολογίες, η ταχύτητα στον τελικό χρήστη εξαρτάται από την απόσταση της σύνδεσης του χρήστη έως τον τοπικό βρόχο της εταιρείας που παρέχει το VDSL. Έτσι, οι μικρότερες αποστάσεις θα παρέχουν ταχύτερους ρυθμούς, και οι μεγαλύτερες χαμηλότερους. Το VDSL για να λειτουργεί απαιτεί ένα βρόχο μήκους ιδανικά λιγότερο από 300 μέτρα και το πολύ έως 1.200. Οι μέγιστες ταχύτητες που παρέχει το VDSL είναι 26 Mbps συμμετρικά, ή 52/12 Μbps ασύμμετρα με τις μέγιστες ταχύτητες επιτυγχάνονται για αποστάσεις έως 300 μέτρα.
Οι παροχείς VDSL χρησιμοποιούν γραμμές οπτικών ινών, αντικαθιστώντας τις παλιές γραμμές χαλκού. Έτσι, ένα τμήμα της γραμμής από τον τελικό χρήστη προς τον παρόχο είναι οπτικές ίνες και ένα άλλο χαλκός. Το σήμα πρέπει να μεταφράζεται από αναλογικό (στον χαλκό) σε ψηφιακό (στις οπτικές ίνες) και αντίστροφα. Αυτές οι «μεταφράσεις» γίνονται από μια συσκευή (VDSL gateway - DSLAM) που τοποθετείται στο σημείο που συναντιούνται τα καλώδια χαλκού με τις οπτικές ίνες, και μετατρέπει το σήμα VDSL που έρχεται από τα καλώδια χαλκού σε παλμούς φωτός ώστε να συνεχίσει την διαδρομή του στις οπτικές ίνες. Με αυτό τον τρόπο, λύνεται το πρόβλημα της απόστασης από τον χρήστη έως τον παροχέα. Με αντίστοιχο τρόπο ο παροχέας στέλνει το σήμα μέσα από τις οπτικές ίνες έως το σημείο που υπάρχει ο χαλκός που συνδέεται στον χρήστη. Σε αυτό το σημείο το μήκος του χαλκού πρέπει να είναι μικρό ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα απωλειών στην ταχύτητα. Με αυτό τον τρόπο αρκεί το μήκος του καλωδίου από το modem του τελικού χρήστη έως το σημείο (συνήθως το καφάο) που ο παροχέας έχει τοποθετήσει τις συσκευές VDSL gateway να είναι το πολύ 1.200 μέτρα.
Διάθεση VDSL στην Ελλάδα
Συνδέσεις VDSL είναι διαθέσιμες σε συγκεκριμένες περιοχές σε όλο τον κόσμο και η χρήση του αυξάνεται διαρκώς. Στην Ελλάδα, ο ΟΤΕ αποφάσισε να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία VDSL σαν «ενδιάμεση λύση» μέχρι να αρθούν τα εμπόδια στην εγκατάσταση των (ταχύτερων) οπτικών ινών που φτάνουν στον τελικό χρήστη FTTH (Fiber To The Home). Έτσι δημιούργησε ένα δίκτυο αρχιτεκτονικής FTTN (Fiber To The Neighborhood) ή FTTC (Fiber To The Cabinet), δηλαδή δίκτυο όπου ο εξοπλισμός (DSLAM) τοποθετείται σε επίπεδο γειτονιάς (συνήθως στα καφάο).
Ο OTE άρχισε να επενδύει από το 2008 στην τεχνολογία VDSL και το τελευταίο τρίμηνο του 2010 έκανε νέες εγκαταστάσεις οπτικής ίνας στους δήμους Αλεξανδρούπολης, Κομοτηνής, Ξάνθης, Σερρών και Ζωγράφου, Βούλας και Βουλιαγμένης, και είναι έτοιμος να διαθέσει συνδέσεις VDSL στο κοινό και στους παροχείς ιντερνέτ. Στις παραπάνω περιοχές, 1.000 περίπου KV (καφάο), έχουν συνδεθεί με οπτικές ίνες, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε 125.000 σπίτια και επιχειρήσεις να κάνουν χρήση της τεχνολογίας VDSL. Με την ολοκλήρωση των εργασιών, ο ΟΤΕ θα μπορεί προσφέρει σε αυτές τις περιοχές ταχύτητες σύνδεσης στο διαδίκτυο έως 50 και Mbps. Οι νέες ταχύτητες πρόσβασης που θα διαθέσει θα είναι (2 πακέτα): 30Mbps/2,5Mbps και 50/5Mbps download και upload αντίστοιχα.
Για τις ανάγκες των επιχειρήσεων, ανάλογα με το ενδιαφέρον και όπου είναι εφικτό, ο ΟΤΕ, κατασκευάζει ήδη λύσεις τύπου FTTB (Fiber Τo Τhe Building), όπου δηλαδή οι οπτικές ίνες φθάνουν έως το κτίριο. Το δίκτυο κορμού του ΟΤΕ πανελλαδικά, αποτελείται εδώ και χρόνια εξ ολοκλήρου από οπτικές ίνες μήκους πάνω από 35.000 χιλιόμετρα, και οι βασικοί κόμβοι του δικτύου του συνδέονται μεταξύ τους, με πολλαπλά κυκλώματα των 10 Gbps. Για τη δημιουργία υποδομών οπτικών ινών νέας γενιάς, ο ΟΤΕ κάνει σημαντικές επενδύσεις την τριετία 2010-2012, ώστε να φέρει τις οπτικές ίνες (FTTH και FTTB) πιο κοντά στα σπίτια και τις επιχειρήσεις.
Από τους εναλλακτικούς παρόχους ωστόσο ξεκίνησε πρώτη η Cyta την εμπορική διάθεση VDSL στην Αθήνα στα τέλη του 2011.
Για να δείτε αν το VDSL είναι διαθέσιμο στην περιοχή σας, μπορείτε να επικοινωνήστε με τοπικό ΟΤΕ της περιοχής σας ή με την Cyta.
Ανάπτυξη VDSL
Μια δεύτερη γενιά VDSL (που βρίσκεται σε ανάπτυξη) μπορεί να προσφέρει ταχύτητες έως και 100 Mbps.
Fiber to the x
O γενικός όρος Fiber to the x (οπτική ίνα μέχρι το x) ή FTTx περιγράφει μια αρχιτεκτονική δικτύου που χρησιμοποιεί οπτικές ίνες για να αντικαταστήσει ολόκληρο, ή μέρος του τοπικού βρόχου που χρησιμοποιείται για την παροχή υπηρεσιών τηλεπικοινωνίας.
Οι τεχνολογίες FTTx είναι:
- Fiber to the Node Οπτική Ίνα έως το Σημείο ή Fiber to the Neighborhood (FTTN) Οπτική Ίνα έως τη Γειτονιά ή Fiber to the Cabinet (FTTCab) Οπτική Ίνα έως τη Καμπίνα (καφάο)
- Fiber to the Curb (FTTC) Οπτική Ίνα έως το Πεζοδρόμιο
- Fiber to the Building (FTTB) Οπτική Ίνα έως το Κτίριο
- Fiber to the Home (FTTH) Οπτική Ίνα έως το Σπίτι